PERFECTIONISME
HELP! Ik heb last van dat perfectionisme!
Merk je op dat die perfectionistische kant in jou je meer kwaad doet dan goed? En zoek je hulp om het hanteerbaar te maken? Dan kan deze pagina je alvast een eerste stap in de richting van verandering helpen. Verandering begint immers bij inzicht en begrijpen waarom je last hebt van perfectionisme.
Op deze pagina deel ik goede boeken over dit thema die ik zelf ontdekte of aangereikt kreeg. Wellicht vind je hier al enkele oplossingen. Handel op tijd zodat je geen burn-out ontwikkelt!
Wil je meteen hulp? Mail of bel me dan gerust voor een eerste afspraak.
Wat is belangrijk bij het willen omdraaien van het patroon van perfectionisme?
voldoende motivatie hebben want het is moeilijk
weer meer leren voelen en luisteren naar hun intuïtie
meer zelfvertrouwen opbouwen
mildheid voor zichzelf vergroten
zelfzorg toepassen
grenzen voelen en bewaken
het patroon doorbreken dmv gedragsverandering
Wat is perfectionisme?
Perfectionisme ontstaat meestal in de kindertijd als overlevingsstrategie. Vaak onbewust ervaarde de persoon als kind dat het niet goed genoeg is zoals het is op dat moment. De overleving zit daarin dat het kind zich op zo’n manier gaat gedragen en op zo’n manier gaat denken waarbij het merkt dat het wel goed genoeg bevonden wordt door de ouders, leerkrachten, familie, vrienden,… Het kind zoekt op die manier bevestiging bij deze personen dat het goed genoeg is. Het wordt als het ware afhankelijk van de bevestiging van anderen omdat het niet meer in staat is zichzelf goed genoeg te vinden en zichzelf dus niet meer kan bevestigingen.
Het trieste van dit verhaal is dat het kind zichzelf niet meer graag kan zien of er grote moeite mee heeft. Het is niet meer in staat om constructief voor zichzelf te zorgen, mild en liefdevol te zijn naar zichzelf toe.
Op volwassen leeftijd blijft zo een dergelijke overlevingsstrategie meestal nog doorwerken ook al is het kind niet meer afhankelijk van zijn opvoeders. Vaak beseft iemand dan wel dat zijn denken en handelen misschien eerder wat absurd lijken. Maar toch krijgt de persoon dit niet zomaar even veranderd. Op volwassen leeftijd kan perfectionisme behoorlijk storend en destructief doorwerken. Dat hoeft niet altijd zo te zijn. Perfectionisme draagt immers veel mooie eigenschappen in zicht: oog voor detail, doorzettingsvermogen, ambitie, organisatietalent, gestructureerd,… zijn slechts enkele voorbeelden.
Maar zoals bij elke kwaliteit kan ook de kwaliteit van perfectionisme doorslaan in een té grote mate van perfectie nastreven. Zo wordt wat oorspronkelijk een kwaliteit is, een valkuil. De valkuil van perfectionisme kan zijn: zich verliezen in futiliteiten, niet weten van ophouden/over de eigen grenzen gaan, nooit tevreden zijn en steeds streven naar meer en beter, niet kunnen loslaten, niet kunnen relativeren, structuur verliezen omdat de lat te hoog ligt en in chaos belanden,…
Het kind heeft als adolescent en als jongvolwassene niet geleerd de overlevingsstrategie van zich af te gooien. Als volwassene voelt het zich niet vrij maar gevangen in het patroon van perfectionisme. Omwille van de mooie eigenschappen van perfectionisme is iemand doorgaans wel in staat om een carrière op te bouwen en dergelijke. Echter kost het de persoon enorm veel. Hij is niet staat om te genieten van datgene wat bereikt wordt. De angst niet goed genoeg te zijn en dat het allemaal niet veel voorstelt is groter dan de vreugde van het bereiken van doelen. Mensen die last hebben van perfectionisme ervaren vaak veel angst, stress, verplichtingen en verwachtingen (van zichzelf en anderen), schuldgevoelens als ze de zeilen eens wat lossen,… Het valt hen zwaar te relativeren en te genieten of tevreden te zijn.
Mensen die last hebben van perfectionisme weten vaak eigenlijk niet goed wie zij zijn. Omdat ze leefden naar wat zij dachten dan anderen van hen verwachten om erbij te horen, om goed genoeg te zijn. Dat maakt hun leven vaak moeilijk en onnodig ingewikkeld. Ze denken heel veel na en proberen hun leven te leven vanuit hun denken ten koste van hun intuïtie en hun gevoel. Ze verleerden te luisteren naar hun gevoel, hun intuïtieve wijsheid en durven er niet meer of nauwelijks op te vertrouwen.
Gevolgen van perfectionisme
Omdat iemand met perfectionisme onophoudelijk de lat steeds hoger legt, komt er een moment waarop de druk zo hoog wordt dat deze haast onhoudbaar is.
Omgaan met die onhoudbare druk wordt vaak gedaan via compensatiegedrag. Ook vermijdingsgedrag komt vaak terug om niet te moeten voelen en omgaan met alle gevoelens die het perfectionisme deed ontstaan en in stand houdt.
Verschillende verschijningsvormen om te proberen te ontsnappen aan de druk:
Verslavingen: werk, seks, gamen, eten, alcohol, drugs, medicatie, …
Zelfverminking: krassen, branden,…
Fobieën die het onmogelijk maken om nog deel uit te maken van de samenleving
…
Symptomen van perfectionisme
Bevestigingsdrang
Nooit/Niet lang tevreden zijn met een prestatie.
Schuldgevoelens
Doe ik goed genoeg voor mijn vrienden?
Contact leggen met anderen kost veel energie.
Me laten leiden door de (volgens mij) wensen en verwachtingen van anderen.
Mezelf wegcijferen.
Geen nee kunnen zeggen.
Steeds de trekker/initiatiefnemer zijn en de anderen volgen je.
Snel in de verdediging (vanuit onzekerheid) gaan.
Niet weten hoe voor mezelf te zorgen.
Ik ben veeleisend. Ik heb hoge verwachtingen.
Niet voor schut willen staan.
Wensen dat anderen zien hoe goed ik ben & wat ik voor elkaar krijg.
Willen dat iedereen mij graag heeft. Iedereen te vriend willen houden.
Altijd streven naar beter en meer.
Een pietje precies zijn. Kleine fouten snel zien. En dat niet zo kunnen laten.
Altijd nieuwe dingen willen proberen en bewijzen dat daar ook goed in te zijn.
Vaak veel, snel en alles direct willen.
Ik heb weinig zelfvertrouwen. Een laag zelfbeeld.
Mezelf en mijn prestaties steeds laag inschatten. In vergelijking met anderen denken minder goed/slecht te presteren.
Ik vind mezelf echt niet mooi,niet ok.
Snel kwaad op mezelf en gefrustreerd.
Vooral zien wat niet goed is en zelden spontaan wat wel goed is.
Mezelf als onbelangrijk zien.
Snel zeggen dat ik iets niet kan.
Ik heb een heel sterke interne criticus. Deze stem is eigenlijk heel erg hard & streng voor mij.
Vaak mijn spontaniteit verliezen en dat ontzettend jammer & frustrerend vinden.
Mijn denken staat precies nooit stil. Dat is best vermoeiend. Het is vaak zelfs piekeren.
Vaak twijfelen.
Ik ben bang om te falen.
Een hardnekkig gevoel hebben stom en mislukt te zijn in het leven.
Me heel vaak angstig & zenuwachtig voelen. Soms zelfs in paniek.
Bindingsangst ervaren terwijl ik wel graag een relatie wil.
Me eenzaam en alleen voelen.
Vaak veel stress voelen.
In sommige situaties blokkeren en verkrampen.
Ik heb een sterke controledrang.
Liever de dingen zelf doen omdat ik dan zeker ben dat ze zeker goed gedaan zijn & zoals ik het wil.
Controle geeft mij veiligheid & houvast.
Veel to do lijstjes maken.
Me vaak gejaagd en opgejaagd voelen.
Vaak te veel hooi op mijn vork nemen maar delegeren vind ik moeilijk.
Soms voel ik me zo moe dat ik me isoleer van alles en iedereen.
Ik heb last van uitstelgedrag. Vaak op alle vlakken in mijn leven: werk, huishouden, hobby’s,…
Mezelf heel veel stress bezorgen door vaak te laat te beginnen. Ik stel uit.
Het moeilijk vinden om projecten helemaal af te werken.
Kiezen en beslissen vind ik vaak moeilijk.
Gemakkelijk angst ervaren voor de gevolgen, de emoties, de consequenties van een keuze.
Me niet vast willen voelen zitten. Ik wil me vrij voelen.
Ik heb een ontzetten groot verantwoordelijkheidsgevoel. Vaak meer dan dat nodig is.
Wat er ook gebeurt, ik geef niet op. Ik blijf steeds doorgaan.
Een echte vechter zijn. Ook al voel ik me niet goed. Ik zet door.
Een burn-out hebben (gehad).
