STRESS

Er is geen stress zonder rust. Stress is op zich iets heel goed. Het helpt ons om te overleven. Het is immers een signaal van onze hersenen dat er gevaar is en dat we actie moeten ondernemen. Je hoorde wellicht al wel eens van de vecht-, vlucht, bevriesreacties? Een dier dat zich aangevallen voelt zal aanvallen als het gelooft dat het kan winnen. Als het dier gelooft dat er nog voldoende tijd is om te vluchten en te ontsnappen aan het gevaar dan zal het het op een lopen zetten. En wellicht hoorde je ook al wel eens van dieren die doen alsof ze dood zijn waardoor ze geen interessante prooi meer zijn voor het roofdier. Zij bevriezen en redden zichzelf door deze techniek. Nadat het gevaar geweken is, zullen de dieren hun wonden likken, even rusten of terug ‘wakker’ worden en de stress van zich afschudden. Daarna gaan ze gewoon weer door met hun leven. Bij ons als mens is dat niet anders.

Wij kunnen deze 3 reactiemogelijkheden ook inzetten. Heb je je ooit bedreigd gevoeld en iemand een duw gegeven of iemand verbaal op zijn plaats gezet? Dat was jouw vechtreactie. Heb je ooit al eens een ex bijvoorbeeld aan het einde van de gang zien aankomen en maakte je dat je zo snel het kon een andere gang in sloeg zodat hij je zeker niet zou zien? Dat was jouw vluchtreactie. Of probeerde je je in de klas wel eens klein te maken, zeker geen oogcontact te maken en muisstil te zitten? Zodat de leerkracht je niet zou opmerken en niet aan jou zou vragen om de vraag te beantwoorden? Dat was jouw bevriesreactie.

Op zich zijn dit uitstekende overlevingsstrategieën. Maar wat als je altijd uit je slof schiet als iemand nog maar iets zegt wat jou niet aanstaat? Of telkens mensen gaat ontlopen om ongemakkelijke situaties te vermijden? Of wat als je heel vaak gaat doen alsof je niet aanwezig bent?

Jezelf rust geven is van groot belang. Omdat overlevingsstrategieën enkel efficiënt zijn als ze niet constant worden geactiveerd. Als dat zich voordoet, dan verkeer je in een voortdurende staat van alertheid en ben je constant klaar om te vechten, vluchten of bevriezen. En zo kan je ook niet meer tot rust komen. Ons fysiek lichaam kan ons enkel helpen overleven als we onszelf ook voldoende rust geven. Met andere woorden chronische stress is een aanslag op ons lichaam en kan ons ziek maken. Vroeg of laat krijgen wel fysieke klachten zoals bijvoorbeeld lage rugpijn door een hernia of krijgen we een burn-out omdat we niet meer kunnen. En zijn we genoodzaakt om willes nilles te rusten.

Ongeveer 9% van de Belgische werkzame beroepsbevolking heeft burn-out klachten. Vooral mensen met kenniswerk hebben er last van. En dat al vanaf 35 jaar. Vaak voel je de bui al lang vooraf hangen. Je voelt je leeg en uitgeput – ook emotioneel – na de werkdag en ’s morgens ben je al moe bij de confrontatie met het werk. Veel mensen met een dreigende burn-out hebben ook een erg negatieve kijk op de wereld.

En dan is er nog de bore-out: je dood vervelen door altijd maar hetzelfde werk te herhalen. Samengeteld krijgt zowat 15% van de kenniswerkers met deze erge vormen van uitputting te maken.

Omschrijving

Veerkracht is vandaag hét sleutelwoord als het gaat om de manier waarop we in het leven staan. Wat er ook gebeurt in ons leven (veranderingen, negatieve gebeurtenissen, een verlies, een burn-out, een depressie, problemen veroorzaakt door stress op het werk…), steeds weer wordt de manier waarop we ons een weg banen door het leven bepaald door onze veerkracht. Wetenschappelijk onderzoek leert ons steeds meer over het belang van veerkracht. Is veerkracht een persoonlijkheidskenmerk of iets wat door onze omgeving wordt beïnvloed? Is veerkracht iets wat aangeboren is of kan je veerkracht aankweken? Kan je je eigen veerkracht meten? En kan je je eigen veerkracht ook doen groeien?

Michael Portzky is neuropyscholoog. Hij is de auteur van zowat alle Nederlandstalige vragenlijsten over mentale veerkracht en bouwde de voorbije jaren een sterke reputatie op in het lezingencircuit. In dit boek legt hij in begrijpelijke taal uit wat we moeten weten over veerkracht. Bovendien ontwikkelt hij een concreet en onmisbaar actieplan voor wie de schade die veroorzaakt is door stress en aanverwante problemen stap voor stap wil herstellen…