ZELFZORG
WAT IS ZELFZORG?
Het woord zegt het eigenlijk al zelf: voor jezelf zorgen. In onze drukke westerse samenleving is dat voor velen een behoorlijke uitdaging. Voor velen onder ons voelt het alsof daar geen of te weinig tijd voor is en die zelfzorg mee moet ingepland worden in de agenda. Dat is zonde. Want goed jezelf zorgen op zowel fysiek als mentaal & emotioneel vlak zodat je je fit en wel voelt, is iets wat we alle dagen zouden moeten kunnen doen. Stel het dus niet uit want je vindt wellicht altijd wel redenen om te zeggen ‘nu lukt het niet’. Het vraagt dus eerder om een verandering in levenswijze. Je beter in je lichaam voelen, in je hoofd en je hart is het doel wat je best voor ogen houdt. Zelfzorg consequent en regelmatig toepassen heeft tal van gezondheidsvoordelen.
Er bestaat geen algemene richtlijn over wat zelfzorg moet inhouden. Het is iets erg individueel. Wat de ene helpt, helpt de ander niet. De gemeenschappelijke deler lijkt wel vooral ‘tijd voor en op jezelf’ en/of ‘tijd met je dierbaren doorbrengen’. En de gemene deler in deze tijd is: gedachten ordenen en zelfs even helemaal loslaten, reflecteren over gevoelens, dichter bij jezelf komen om te kunnen voelen wat er nodig is, afstemmen op partner, een luisterend oor, quality time, al de rest even kunnen vergeten,…
Het is dus van groot belang om structureel momenten te voorzien voor zelfzorg. Dat kan bijvoorbeeld elke ochtend en avond een momentje zijn of een vaste dag in de week waarop je tijd voor jezelf maakt.
VOOR JEZELF ZORGEN IS EEN ANDER PAAR MOUWEN DUS
Zelfzorg is een bewuste en actieve keuzen om te maken. Enkel denken aan eens wat te moeten mediteren of wekelijks naar de yogales te kunnen gaan bijvoorbeeld maken nog niet dat je de weldaad van zelfzorg zal kunnen ervaren. Dus je moet niet alleen denken en voelen dat het goed zijn zou, je moet het vooral ook DOEN. Enkel zo kan jij een optimaal niveau van algeheel welzijn bereiken en behouden. En dus ook niet slechts enkele weken per jaar maar elke dag van het jaar er oog voor hebben en naar handelen.
Om te weten welke keuzes goed voor je zijn, moet je dus eerst te rade gaan bij jezelf. Voelen wat jij nodig hebt, begrijpen wat goed voor je is.
HET BELANG OP VERSCHILLENDE NIVEAUS
OP FYSIEK NIVEAU
Hier zit datgene wat we allemaal eigenlijk heel goed weten en toch vaak zo moeilijk blijkt.
Gezond eten (gevarieerd, niet te veel, niet te zoek, niet te veel,…)
Voldoende water drinken en zo weinig mogelijk gesuikerde dranken, zelfs niet de light versies.
Voldoende aantal uren slaap. Jonge kinderen en tieners hebben tussen 8u tot 11u slaap nodig. Volwassenen tussen 7u en 9u per nacht.
Regelmatig bewegen. Liefst 30 minuten per dag. En liefst ook 1,5u per week intensievere beweging zoals sport.
OP EMOTIONEEL NIVEAU
Zelfreflectie om goed te weten hoe jij je voelt, welke gedachten je hebt en welke invloed dit alles heeft op je gevoel van welbevinden. Zo kan je bijvoorbeeld een dagboek bijhouden om jezelf daar wat sturing in te bieden.
OP MENTAAL NIVEAU
Zorg voor tijd waarin je bezig kan zijn met wat jou interesseert, wat jou uitdaagt. Lees een boek over een bepaald thema, leer iets nieuws, kijk naar een documentaire of interessante interviews, ga in gesprek met voor jou boeiende mensen,… Maar niet vlak voor het slapengaan. In die tijd moet je je hoofd rust gunnen en niet meer prikkelen zodat je de slaap kan vatten.
OP SOCIAAL NIVEAU
Voldoende bevredigende sociale contacten onderhouden zodat je niet in een isolement geraakt. Er werd onderzoek gedaan naar de correlatie tussen eenzaamheid en sterfte.
Plezier kunnen maken met anderen is een natuurlijke manier van stress ontladen.
Jezelf tijd geven om bijvoorbeeld een verlies te verwerken.
Hulp vragen wanneer het alleen niet lukt. Praten kan heel verlichtend werken. Een luisterend oor, begrip, steun,… hebben we allemaal nodig. Zelfs niet enkel op moeilijke momenten.
Soms kan therapie aangewezen zijn wanneer jou bijvoorbeeld een traumatische gebeurtenis overkwam.
OP NIVEAU VAN LEEFOMGEVING
Zorg voor een woonruimte waarin je tot rust kan komen. Sommige mensen worden enorm onrustig van rommel. Zorg er dus voor dat je structuur hebt in huis en orde & netheid bewaard. Opgeruimd staat netjes ook in het hoofd en hart. Voorzie daar dagelijks even de tijd voor zodat het nooit een berg wordt waar je tegenaan kijkt.
OP SPIRITUEEL NIVEAU
Spiritualiteit klinkt voor sommige mensen als iets alternatief dat ver van hun eigen persoonlijkheid staat. Ik wil hier vooral benadrukken dat het goed is om stil te staan bij zingeving. Waarom ben ik hier? Wat draag ik bij aan anderen, mijn gezin, mijn team,… ? Wat wil ik in mijn leven betekenen of bereiken? Door hier bij stil te staan, ben je wellicht beter is staat om passende keuzes in je leven te maken die alweer leiden tot meer voldoening. En meer tevredenheid in je leven zorgt automatisch voor minder stress.